Gün Olur Asra Bedel, Selvi Boylum Al Yazmalım, Toprak Ana gibi unutulmaz eserlerin yazarı Cengiz Aytmatov, vefatının 6. yıldönümünde İstanbul'da düzenlenen bir toplantıyla anıldı. Salı günü Topkapı Türk Dünyası Kültür Mahallesi'nde gerçekleşen anmaya katılan Aytmatov'un oğlu Kırgız Cumhuriyeti eski Dışişleri Bakanı Askar Aytmatov, babasını ve ondan kalan izleri anlattı.10 Haziran 2008'de aramızdan ayrılan dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, vefatının altıncı yıldönümünde Topkapı Türk Dünyası Kültür Mahallesi'nde düzenlenen bir törenle anıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., Kırgızistan İstanbul Başkonsolosluğu ve Kırgızistan Dostluk ve Kültür Derneği işbirliğiyle gerçekleştirilen programda bir de panel düzenlendi. Panelde konuşmacı olan Aytmatov'un oğlu Askar Aytmatov ile konuştuk.Babanızı ölümünden altı yıl sonra anarken, eserlerinin 176 dile çevrilmiş olduğunu da hatırlıyoruz. Cengiz Aytmatov'un dünyada bu kadar kabul görmesinin sebepleri neler sizce?Bunun sebebi bence ondaki hümanizm. Yani Aytmatov her zaman insanın gerçek değerlerini irdeliyor. Gerçek değerlerine daha yakın olmak istiyor. Kitaplarında öne çıkardığı şey ise insanın her gün insan olması gerektiği, bu onun en çekici yönü. Onun karakterleri hayatın en zor koşullarında bile insanlığı kaybetmemeyi gösteriyor. Ve onun karakterleri insana ait olmayan gerçeklere karşı bir protesto. Ve tabii ki, insanların bu doğal beklentisi yüzünden onun eserlerine ilgi duyuluyor.Peki, Aytmatov Kırgızistan için ne ifade ediyor?Aytmatov bir semboldür Kırgızistan için. Bir gurur kaynağı... Şunu da diyebilirim ki babam Kırgız milli kimliğinin ayrılmaz bir unsurudur. Doğal olarak bu hale gelmiş. Bir milletin bir şeyle gurur duymak istemesi çok doğaldır.Aytmatov'un vefatından bu yana dünyada pek çok yıkım ve kötülük yaşandı, yaşanıyor. Yaşasaydı, bugünlerde nelere karşı çıkardı?Aslında insan özü ve tabiatı değişmedi. İnsanın sorunları ta Shakespeare'den ya da Türk dünyasının meşhur şairi Yunus Emre'den bu yana aynı kaldı. Sadece çevre değişti, format değişti. Problemler aynı kaldı. İnsanların birbirine acımasızca davranması gibi, bir iktidarın kör bir güç olarak insanı ezmesi gibi... Yazarlar genellikle insanların iç dünyasıyla uğraşıyorlar, onu konu alıyorlar ve dediğim gibi fazla değişen bir şey yok. Problemler aynen kalıyor; sadece bu dış çevre kabuk değiştiriyor."YARIM KALMIŞ BİR ESERİ VAR, YAYImLANACAK"Aytmatov'un yayımlanmayı bekleyen eserleri var mı?Elyazmalarının arasında, 1970'lerde yazmaya başladığı, 30'lu yılların Kırgızistan'ını konu alan eserin bir bölümü bulundu. Kardeşim uğraşıyor, herhalde yakın gelecekte o yayımlanacak.Babanızın, eserleriyle ilgili bir vasiyeti var mıydı?Herhangi bir vasiyeti yoktu. Herhalde her yazarın vasiyet değil ama en büyük temennisi, okunmak olmalı. ‘Ondan sonraki, okuyucular tarafından rağbet görmek.'Dünyaca ünlü bir yazar olmanın ötesinde Cengiz Aytmatov nasıl bir babaydı?Güzel bir babaydı. Onun meşhur bir sözü var; "Dünyada en zor iş, her gün insan olarak kalabilmektir." Bu sadece beyan ettiği bir fikir değil, aynı zamanda onun hayat prensibiydi. Ve bize de bunu öğretmeye çalışıyordu. Ne kadar becerdi bilmiyorum fakat kendisi bu doğrultuda yaşamaya çalışıyordu.Babanızdan öğrendiğiniz en büyük değer neydi?İnsanlara saygı duymak. İnsaniyete, insanlığa değil, bu çok soyut ve geniş bir kavram. Her bir insana! Her insan bir dünyadır çünkü. Her insan tekrar edilemez bir varlıktır. Önemli olan onu anlayabilmek. Sadece senin sevdiğin, beğendiğin, çevrendeki insanları değil, her bir insanı. Bu gerçekten zor.
Gün Olur Asra Bedel, Selvi Boylum Al Yazmalım, Toprak Ana gibi unutulmaz eserlerin yazarı Cengiz Aytmatov, vefatının 6. yıldönümünde İstanbul'da düzenlenen bir toplantıyla anıldı. Salı günü Topkapı Türk Dünyası Kültür Mahallesi'nde gerçekleşen anmaya katılan Aytmatov'un oğlu Kırgız Cumhuriyeti eski Dışişleri Bakanı Askar Aytmatov, babasını ve ondan kalan izleri anlattı.10 Haziran 2008'de aramızdan ayrılan dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, vefatının altıncı yıldönümünde Topkapı Türk Dünyası Kültür Mahallesi'nde düzenlenen bir törenle anıldı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., Kırgızistan İstanbul Başkonsolosluğu ve Kırgızistan Dostluk ve Kültür Derneği işbirliğiyle gerçekleştirilen programda bir de panel düzenlendi. Panelde konuşmacı olan Aytmatov'un oğlu Askar Aytmatov ile konuştuk.Babanızı ölümünden altı yıl sonra anarken, eserlerinin 176 dile çevrilmiş olduğunu da hatırlıyoruz. Cengiz Aytmatov'un dünyada bu kadar kabul görmesinin sebepleri neler sizce?Bunun sebebi bence ondaki hümanizm. Yani Aytmatov her zaman insanın gerçek değerlerini irdeliyor. Gerçek değerlerine daha yakın olmak istiyor. Kitaplarında öne çıkardığı şey ise insanın her gün insan olması gerektiği, bu onun en çekici yönü. Onun karakterleri hayatın en zor koşullarında bile insanlığı kaybetmemeyi gösteriyor. Ve onun karakterleri insana ait olmayan gerçeklere karşı bir protesto. Ve tabii ki, insanların bu doğal beklentisi yüzünden onun eserlerine ilgi duyuluyor.Peki, Aytmatov Kırgızistan için ne ifade ediyor?Aytmatov bir semboldür Kırgızistan için. Bir gurur kaynağı... Şunu da diyebilirim ki babam Kırgız milli kimliğinin ayrılmaz bir unsurudur. Doğal olarak bu hale gelmiş. Bir milletin bir şeyle gurur duymak istemesi çok doğaldır.Aytmatov'un vefatından bu yana dünyada pek çok yıkım ve kötülük yaşandı, yaşanıyor. Yaşasaydı, bugünlerde nelere karşı çıkardı?Aslında insan özü ve tabiatı değişmedi. İnsanın sorunları ta Shakespeare'den ya da Türk dünyasının meşhur şairi Yunus Emre'den bu yana aynı kaldı. Sadece çevre değişti, format değişti. Problemler aynı kaldı. İnsanların birbirine acımasızca davranması gibi, bir iktidarın kör bir güç olarak insanı ezmesi gibi... Yazarlar genellikle insanların iç dünyasıyla uğraşıyorlar, onu konu alıyorlar ve dediğim gibi fazla değişen bir şey yok. Problemler aynen kalıyor; sadece bu dış çevre kabuk değiştiriyor."YARIM KALMIŞ BİR ESERİ VAR, YAYImLANACAK"Aytmatov'un yayımlanmayı bekleyen eserleri var mı?Elyazmalarının arasında, 1970'lerde yazmaya başladığı, 30'lu yılların Kırgızistan'ını konu alan eserin bir bölümü bulundu. Kardeşim uğraşıyor, herhalde yakın gelecekte o yayımlanacak.Babanızın, eserleriyle ilgili bir vasiyeti var mıydı?Herhangi bir vasiyeti yoktu. Herhalde her yazarın vasiyet değil ama en büyük temennisi, okunmak olmalı. ‘Ondan sonraki, okuyucular tarafından rağbet görmek.'Dünyaca ünlü bir yazar olmanın ötesinde Cengiz Aytmatov nasıl bir babaydı?Güzel bir babaydı. Onun meşhur bir sözü var; "Dünyada en zor iş, her gün insan olarak kalabilmektir." Bu sadece beyan ettiği bir fikir değil, aynı zamanda onun hayat prensibiydi. Ve bize de bunu öğretmeye çalışıyordu. Ne kadar becerdi bilmiyorum fakat kendisi bu doğrultuda yaşamaya çalışıyordu.Babanızdan öğrendiğiniz en büyük değer neydi?İnsanlara saygı duymak. İnsaniyete, insanlığa değil, bu çok soyut ve geniş bir kavram. Her bir insana! Her insan bir dünyadır çünkü. Her insan tekrar edilemez bir varlıktır. Önemli olan onu anlayabilmek. Sadece senin sevdiğin, beğendiğin, çevrendeki insanları değil, her bir insanı. Bu gerçekten zor.